Józef Stańczewski, znany również jako Stanczewski, urodził się 29 lipca 1901 roku w Wąbrzeźnie. Był osobą o szerokich zainteresowaniach, a jego życie zawodowe obejmowało wiele dziedzin. Wyróżniał się jako pisarz i prozaik, a jego twórczość miała istotny wpływ na środowisko literackie, w którym działał.
Stańczewski był również zaangażowany w działalność polonijną w Brazylii, gdzie zdobył uznanie i szacunek wśród tamtejszej społeczności. Jego życie zakończyło się 9 lutego 1935 roku w Marumby Dos Elias, co przypieczętowało jego rolę jako postaci znaczącej w historii polskiej literatury oraz kultury polonijnej w Ameryce Południowej.
Życiorys
W czasach zaboru pruskiego, Józef Stańczewski angażował się w działalność edukacyjną, organizując kursy języka polskiego oraz historii dla młodzieży. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, skoncentrował się na pracy literackiej. W 1921 roku podjął decyzję o emigracji do Brazylii, gdzie przez resztę swojego życia poświęcił się organizacji polonijnego życia.
Stańczewski pracował w różnych organizacjach oświatowych, a jego działalność obejmowała również redagowanie polskich gazet oraz pełnienie funkcji kierownika polskiej szkoły. Jako autor stworzył znaczące dzieła, w tym „Polska w literaturze brazylijskiej” oraz „Słownik portugalsko-polski kolonisty polskiego w Brazylii”. Oprócz tego, opublikował kilka tomików poezji, takich jak „Pieśni z Pomorza”, „Jasełka parańskie” oraz „Pod Krzyżem Południa”.
W kontekście lokalnej historii, Stańczewski zajął się również badaniami nad dziejami Wąbrzeźna, publikując w 1924 roku pierwsze polskojęzyczne opracowanie dotyczące tego miasta. Jego praca, zatytułowana „Zarys historii miasta Wąbrzeźna”, ukazała się ponownie w 1935 roku, po jego śmierci. Jednym z jego literackich osiągnięć jest sonet „Wąbrzeźno” oraz utwór „Benedyktynki toruńskie”.
Rodzina Stańczewskiego także manifestowała talent literacki. Jego ojciec, Bronisław Stańczewski, był autorem opowiadania „Papuga”, którego akcja rozgrywa się w pobliskim Niedźwiedziu. Bronisław był również painterem, a jego najbardziej rozpoznawalny obraz – „Zamek biskupi w Wąbrzeźnie” – znalazł swoje miejsce w miejskim ratuszu. Z kolei brat Józefa, Edmund Stańczewski, w 2008 roku opublikował wspomnienia pod tytułem „Szeregowiec dwu armii”, w których opisuje swoje żołnierskie przeżycia od września 1939 roku aż do frontu włoskiego w 1945 roku. Wspomina także życie przedwojennego Wąbrzeźna. Choć powieść spisał już po wojnie, zdecydował się na jej wydanie dopiero po 1989 roku.
Przypisy
- a b StanisławS. Zieliński StanisławS., Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933 r., s. 498.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Witold Węgrzyn | Joanna Żnińska | Zorika Szymańska | Paul ZechOceń: Józef Stańczewski